Kategori: Tíðindi

NBH hevur sett ein kommunalan demenssamskipara í starv. Talan er um eitt nýtt starv, har endamálið er at menna, skipa og útinna tænastur, sum m.a. skulu tryggja eina góða sjúkutilgongd, soleiðis at lívsgóðskan hjá teimum, sum fáa staðfest demens, verður varðveitt á einum so høgum stigi sum gjørligt.

Jonna Joensen, sum seinastu árini hevur starvast sum deildarleiðari á Sambýlinum í Bøgøtu, sigur, at tað hevur týdning at tey, sum fáa staðfest demenssjúku, fáa møguleika at vera ein sjálvbjargin og virkin partur í familjuni og samfelagnum so leingi, sum tilber.

– Avvarðandi skulu tí somuleiðis stykjast og stuðlast. Ein uppgáva hjá mær verður tí eisini at vegleiða og undirvísa avvarðandi í mun til broytta leiklutin í familjuni. Hetta kann vera við til at fyribyrgja m.a. strongd og tunglyndi, sum kemur munandi oftari fyri í familjum, har ein limur hevur demenssjúku enn í øðrum familjum.

Leikluturin hjá kommunala demenssamskiparanum verður eisini at vera kontaktpersónur og stuðla undir eini samanhangandi og góðari sjúklinga-/borgaragongd í tvørfakligum og -geiraligum samstarvi við viðkomandi aktørar, t.d. demensklinikk (landsdemenssamskipara), kommunulækna, Almannaverk, heimatænastu osfr.

Jonna byrjaði 1. oktober og ynskja vit Jonnu blíðan byr í starvinum.

Skipað hevur verið fyri tveimum temadøgum, har øll starvsfólkini hava verið boðin til ein arbeiðsdag, har tey hava hoyrt og umrøtt týdningin av einum góðum og sálarligum arbeiðsumhvørvi. Harumframt, hvørjar dygdir og avbjóðingar eru knýttar at arbeiðinum sum umsorganarstarvsfólk.

Allir starvsbólkarnir í NBH hava luttikið á skeiðnum, sum Annika H. Davidsen, Súsanna O. Skaale og Esther Djurhuus, allar autoriseraður sálarfrøðingar, hava staðið fyri saman við leiðsluni í NBH.

Temadagarnir vóru skipaðir við framløgum og bólkaarbeiði, umframt at Niclas Heri Jákupson, skemtiliga og álvarsliga, hugleiddi um virðiligt samskifti hóast ymiskleika.

Á skeiðnum varð m.a. umrøtt, hvussu starvsfólk á ein virðiligan hátt kunnu nærkast borgarum og avvarðandi, umframt, hvussu starvsfólk sína millum kunnu skapa eitt gott arbeiðsumhvørvi.

Víst varð m.a. á, at kenslur smitta. Bæði tær góðu og negativu. Tí hevur tað týning, at leiðslan skapar tryggleika rundan um starvsfólkini, soleiðis, at starvsfólkini hava dirvið og møguleika at eftirmeta keðiligar støður, sum kunnu standast í arbeiðinum, og ikki taka hetta við sær til næstu vakt. Men sanniliga eisini at skapa rúm, har starvsfólk hava møguleika at deila tær góðu upplivingarnar, soleiðis at starvsfelagar kunnu fáa íblástur frá hvørjum øðrum og mennast í felag.

Yvirskriftirnar á temadegnum vóru:

• Týdningurin av psykososiala arbeiðsumhvørvinum fyri sálarheilsuna hjá umsorganarstarvsfólki, Annika H. Davidsen, autoriseraður sálarfrøðingur og phd
• Compassion & umsorganarstarvsfólk, Súsanna O. Skaale, autoriseraður sálarfrøðingur
• Kenslulig smitta og sálarligur tryggleiki, Esther Djurhuus, autoriseraður sálarfrøðingur

21. september er altjóða alzheimerdagur.  Í tí sambandi verður skipað fyri tiltaki í Eysturoynni hósdagin 25. september, har sjóneykan er á leiklutin sum avvarðandi.

Tiltakið er alment. Ver hjartaliga vælkomin at hoyra áhugaverdar fyrilestrar, sofaprát og sangframførslur.

Meðan tiltakið er, verður skipað fyri hugnaløtu fyri fólki við demens.

Tað var høvuðsniðurstøðan á skeiðnum, sum Ven og Virka var vertur fyri í dag og í gjár.

25 fysioterapeutar úr øllum landinum luttóku á skeiðnum, sum snúði seg um greining, viðgerð og rehabilitering av fólkum, ið hava vánaliga javnvág og vestibulerar trupulleikar.

Skeiðið tók fyrst og fremst støði í eldri sjúklingum/borgarum, men kann sagtans eisini hava týdning fyri yngri sjúklingar/borgarar.

Á skeiðnum varð víst á hagtøl, sum vísa, at umleið 30% – 40% av eldri borgarum, sum búgva heima, detta hvørt ár. Hjá eldri, sum eru blivin 80 ár, er talið 50%.

Í nógvum førum er talan um vestibular trupulleikar, sum kann føra til, at ein gerst svimbul, vil spýggja ella fær eina kenslu av at danda, hóast tú stendur stillur. Hetta kann elva til ótryggleika, sum ger, at ein heldur seg aftur við at fara út ella taka lut í sosialum felagsskapum.

Hóast tað kann tykjast óbehagiligt, so snýr tað seg um at provokera eina støðu, sum ger ein svimbul. Tað kann vera við m.a. at flyta høvd og eygu, mala runt, bukka seg niður og at flyta seg frá síðu til síðu, har tað eru tær stóru rørslurnar, sum koma í spæl.

Jóngerð Biskopstø, sum hevur starvast sum fysioterapeut í nógv ár, er væl nøgd við skeiðið.

-Orsøkir til vánaliga javnvág kann koma av nógvum ymiskum orsøkum, tí hevur tað verið sera læruríkt at hoyra um nýggjastu gransking á økinum, og at umrøða og greina ymiskar støður, sum vit eisini hava fingið roynt í praksis.

– Vit hava eisini fingið íblástur frá hvørjum øðrum og nógv góð hugskot til venjing, sigur Jóngerð.

Tað er Katrine Storm Piper, Cand. scient í fysioterapi, Ph.d.-lesandi, serfrøðingur i geriatriskari fysioterapi, á deildini fyri Ergo- og Fysioterapi á Ríkissjúkrahúsinum, sum hevur staðið fyri skeiðum saman við Hedevig Matras, deildarleiðara í Ven og Virka.

Seinnapartin fríggjadagin var hátíðarhald í sambandi við, at trý starvsfólk hava starvast á økinum, sum Norðoya Bú- og Heimatænasta nú varðar av, í 40 ár ella meira. Talan er um Elsubu Petersen, Petrinu Mikkelsen og Ernu Jóhannesen, ið allar eisini fingu kongaligt heiðurstekin.

Karl Johansen, stýrisformaður í NBH handaði teimum heiðursmerkini, og Marna E. Jensen, stjóri í NBH, helt eina røðu, har hon m.a. greiddi frá, hvat varð skrivað í innstillingini.

Elsuba varð lýst sum ein trúfastur og arbeiðssamur starvsfelagði, sum altíð er klár at veita eina góða tænastu til tey eldru í Norðoyggjum.
Sagt varð eisini, at um tørvur er á tí, gongur Elsuba fegin eina eyka míl fyri tey eldru, uttan at reypa av tí – serliga fyri tey, ið ongan avvarðandi hava.

Marna segði soleiðis um Petrinu og Ernu:

– Í Petrinu hava vit ein sera dámligan, trúgvan og eyðmjúkan starvsfelaga, sum altíð veitir búfólkunum eina virðiliga tænastu.
Eisini hevur Petrina sera gott samstarv við tey avvarðandi. Petrina hevur tí øll árini verið sera avhildin av bæði búfólkum, avvarðandi og starvsfólkum.

– Í Ernu hava vit ein sera trúgvan og álítandi starvsfelaga, sum er ein góð fyrimynd fyri sínar starvsfelagar. Erna gongur upp í búfólkini við lív og sál; lærir tey ungu upp til at vera nærverandi við búfólkini, og gongur fyrimyndarliga ynskini hjá teimum avvarðandi á møti.

Sagt varð um allar, at tær altíð hava verið sera hjálpsamar, tá ið tørvur m.a. hevur verið á, at taka eina eina eyka vakt.

Elsuba Petersen byrjaði í Heimatænastuni í 1979.

Petrina Mikkelsen byrjaði á Niðristovu í apríl 1985.

Erna Jóhannesen byrjaði á Niðristovu í mai 1985.

Takk fyri trúgva tænastu, og hjartaliga til lukku við viðurkenningini.

Í 2023 skipaði Fysio- og ergoterapeuteindin, Ven og Virka (NBH), fyri skeiði fyri fysioterapeutar í Føroyum. Á skeiðnum var nýggjasta vitanin innan styrki- og konditiónsvenjing til eldri á skrá. Undirtøkan var sera góð, og tí verður nú aftur skipað fyri skeiði fyri fysioterapeutum.

Hesaferð verður fokus á greining, viðgerð og rehabilitering av fólkum, ið hava vánaliga javnvág og vestibulerar trupulleikar. Tað er Hedevig Matras, deildarleiðari í Ven og Virka, sum skipar fyri skeiðnum.

Skeiðið verður í Ven og Virka í Klaksvík

Skeiðið tekur fyrst og fremst støði í eldri sjúklingum/borgarum, men hevur eisini týdning fyri yngri sjúklingar/borgarar.

Skeiðið verður í Ven og Virka í Klaksvík í døgunum 4. og 5. september 2025.

Tað er Katrine Storm Piper, Cand. scient í fysioterapi, Ph.d.-lesandi, serfrøðingur i geriatriskari fysioterapi, á deildini fyri Ergo- og Fysioterapi á Ríkissjúkrahúsinum, sum fer at undirvísa.

Nógv er longu tilmeldaði, so tað er at gera skjótt av, um ynski er at luttaka á skeiðnum.

Les skeiðslýsingina her: Skeiðslýsing

Í samband við Virkið vár átakið hjá Klaksvíkar kommunu, skipar eldraráðið í norðoyggjum fyri hugnaligum tiltaki í avhaldshúsinum í Mikladali. Talan er bæði um frásøgn, gongutúr, felagssang og drekkamunn.

8. apríl varð skipað fyri kunnandi tiltaki um demens og um tilboð til fólk við demenssjúku í Norðoyggjum. Umleið 50 fólk komu á gátt í hugnaligu hølunum í Dagtilhaldinum Sóljuni, so sigast má, at kvøldið var væl vitjað.

Marna E. Jensen, stjóri, bjóðaði vælkomin og fortaldi eisini, at í næstum fer NBH at fáa eina nýggja heimasíðu, og at ein nýggjur faldari um demens er framleiddur.

Gunnvá Müller, deildarleiðari á Búðatrøð, upplýsti um demens, og Annika Vágsheyg, starvsfólk á Demensklinikkin við Norðoyggjum sum arbeiðsøki, segði frá um útgreinan av demensi og hví tað hevur týdning at fáa hesa útgreinan. Eisini upplýstu Ingrid J. Heinesen og Burna Hentze um, hvussu vit eiga at samskifta við fólk, sum hava demens.

Monica Ziska kunnaði um Dagtilhaldið á Viðareiði, og til seinast greiddi Naina Túgvustein, forkvinna í Alzheimerfelagnum, frá arbeiðnum hjá felagnum.

Samanumtikið, so kann sigast, at demensur er ein sjúka, har tað er serliga umráðandi at hugsa um, hvussu tosað verður um fólk, sum hava demens, men ikki minst umráðndi, hvussu tosað verður við fólk, sum hava demens.

Kvøldið endaði við drekka og góðum køkum frá Mariettu, har høvi var at práta víðari og spyrja við borðini.

Týskvøldið 8. apríl 2025 kl. 19:30 verður alment kunningartiltak um demens og tilboð til fólk við demenssjúku í Norðoyggjum. Tiltakið verður  í hølunum hjá Dagtilhaldinum Sóljuni á Stoksoyravegi 39, Klaksvík.

Skráin: 

Kunnað verður um undirvísing um demenssjúkur, og um demens-útgreinan. Eisini verður upplýst, hvussu vit eiga at tosa við fólk, sum hava demens.

Harumframt verður kunnað um tilboðið á Búðatrøð og dagtilhaldið á Viðareiði. Umboð frá Alzheimerfelagnum luttaka eisini.

Aftaná verður boðið drekka, og fólk kunnu seta starvsfólkunum spurningar.

Øll eru hjartaliga vælkomin.